tel. 690 519 875

Kancelaria Radcy Prawnego

Jarosław Baraniak

Rzecznik Finansowy alarmuje!

Potwierdziły się przypuszczenia Rzecznika Finansowego, że w czasie epidemii oszuści są bardziej aktywni. Z analizy Rzecznika Finansowego wynika, że w I półroczu 2020 r. trafiło 416 zgłoszeń. To więcej niż w całym 2018 r. kiedy to było ich 367. Z kolei w 2019 r. było to już 612 wniosków. W pierwszym półroczu 2020 r. wnioski dotyczące nieautoryzowanych transakcji stanowiły aż 80% wszystkich związanych z naruszeniem ustawy o usługach płatniczych.

Czym jest nieautoryzowana transakcja płatnicza?

W uproszczeniu można stwierdzić, że nieautoryzowana transakcja płatnicza ma miejsce wtedy, gdy przestępca włamie się na czyjeś konto bankowe i dokona przelewu

• Ważne! W przypadku, gdy dojdzie do nieautoryzowanej transakcji płatniczej, bank powinien zwrócić klientowi pieniądze! 

Zgodnie z art. 46 ust. 1 ustawy o transakcjach płatniczych, ryzyko odpowiedzialności z tytułu przeprowadzenia nieautoryzowanej transakcji płatniczej, w całości spoczywa na dostawcy usług płatniczych. Z uwagi na bezwarunkowy obowiązek zwrotu środków nieautoryzowanej transakcji płatniczej przez dostawcę, zaraz po jej wykryciu lub stwierdzeniu, dopiero po dokonaniu tego zwrotu następuje ustalenie zasad ewentualnej współodpowiedzialności płatnika za nieautoryzowaną transakcję płatniczą. 

Zawarcie umowy rachunku bankowego powoduje, że środki pieniężne posiadacza przechodzą na własność banku. Tym samym bank może obracać czasowo wolne środki pieniężne zgromadzone na rachunku bankowym z obowiązkiem ich zwrotu w całości lub w części na każde żądanie. Ochronę wierzytelności gwarantują posiadaczowi przepisy prawa cywilnego, finansowego i oparta na nich umowa z bankiem (postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 28 kwietnia 2016 r., sygn. akt I KZP 3/16, Legalis nr 1442847). Ze swojego długu wobec posiadacza rachunku bank nie zwolni się nawet wtedy, gdy dochowa należytej staranności przy dokonywaniu wypłaty osobie nieuprawnionej.

Zobowiązanie Banku względem posiadacza rachunku kształtuje również przepis art. 50 ust. 2 ustawy z 29 sierpnia 1997 r. - Prawo bankowe (tekst jedn.: Dz. U. z 2012 r. poz. 1376 z późn. zm.), który stanowi, iż bank jest zobowiązany do dołożenia szczególnej staranności w zakresie zapewnienia bezpieczeństwa przechowywanych środków pieniężnych. W ocenie Sądu I instancji w niniejszym przypadku Bank nie dołożył szczególnej staranności w tym zakresie.

Jaki jest termin, w którym ma nastąpić zwrot pieniędzy?

Zwrot środków wynikających z nieautoryzowanej transakcji powinien nastąpić na konto klienta nie później niż do końca dnia roboczego następującego po dniu stwierdzenia wystąpienia nieautoryzowanej transakcji lub po dniu otrzymania zgłoszenia od klienta. Bank może nie dokonać zwrotu środków, gdy poweźmie uzasadnione i należycie udokumentowane podejrzenie próby oszustwa ze strony klienta. W takim przypadku bank ma obowiązek na piśmie poinformować o takim podejrzeniu organy ścigania. 

Jak się okazuje w rzeczywistości, nie każdy bank przestrzega tego obowiązku. Dla przykładu w 23 września 2020 r. Rzecznik Finansowy złożył do Sądu Okręgowego w Warszawie pozew w imieniu klienta BNP Paribas Bank Polska S.A. w sprawie, w której bank odmówił zwrotu pieniędzy w wysokości 140 tyś zł. 

Kiedy bank nie będzie zobowiązany do zwrotu środków, w przypadku nieautoryzowanej transakcji bankowej?

Stosownie do dyspozycji przepisu art. 46 ust. 3 ustawy o usługach płatniczych płatnik (klient banku) odpowiada za nieautoryzowane transakcje płatnicze w pełnej wysokości, jeżeli doprowadził do nich umyślnie albo w wyniku umyślnego lub będącego skutkiem rażącego niedbalstwa naruszenia co najmniej jednego z obowiązków, o których mowa w art. 42 przywołanej ustawy. Klient z chwilą otrzymania instrumentu płatniczego, ma obowiązek podejmować niezbędne środki służące zapobieżeniu naruszeniu indywidualnych danych uwierzytelniających, w szczególności jest obowiązany do przechowywania instrumentu płatniczego z zachowaniem należytej staranności oraz nieudostępniania go osobom nieuprawnionym.

• Ważne! Pamiętaj o procedurze CHARGEBACK

CHARGEBACK to procedura inicjowana przez bank, na podstawie reklamacji klienta. Umożliwia ona odzyskanie środków z tytułu kwestionowanej transakcji kartowej w sytuacji, w której klient nie może dochodzić swoich praw bezpośrednio – np. u sprzedawcy lub firmy obsługującej bankomat. Jeśli do nieautoryzowanej transakcji doszło kartą płatniczą, to te pieniądze można niezwłocznie odzyskać, dzięki opisanej procedurze.

W odniesieniu do nieautoryzowanych transakcji coraz częściej stwierdzane jest niewłaściwe działanie banków, które starają się unikać odpowiedzialności. W związku z czym, tego rodzaju sprawy, wymagają od pełnomocnika specjalistycznej wiedzy i doświadczenia. 

Kancelaria Radcy Prawnego Jarosława Baraniaka pomaga osobom pokrzywdzonym przez przestępstwa internetowe. W razie pytań zachęcam do kontaktu. 

Podane dane osobowe przetwarzane będą w celu i w zakresie niezbędnym do udzielenia odpowiedzi na przesłaną wiadomość. Podstawą prawną przetwarzania danych osobowych jest art. 6 ust. 1 lit. f RODO, tj. prawnie uzasadniony interes administratora w postaci kontaktu z użytkownikami strony. Udostępnienie danych jest dobrowolne, jednakże jest ono niezbędne do udzielenia odpowiedzi na pytanie. 

+48 690 519 875

Kancelaria Radcy Prawnego Jarosław Baraniak Łódź

adres:

ul. Północna 37 lok. 2 
91 - 425 Łódź

e-mail:

poczta@kancelariabaraniak.pl