tel. 690 519 875

Kancelaria Radcy Prawnego

Jarosław Baraniak

Do naszej kancelarii przyszedł klient, któremu jego dotychczasowy pracodawca wypowiedział umowę o pracę, jako przyczynę wypowiedzenia wskazując jego częste nieobecności, mimo, iż były one za każdym razem usprawiedliwione. Prowadzona przez kancelarię sprawa zakończyła się sukcesem, sąd uznał, że w przypadku pana Andrzeja wypowiedzenie umowy o pracę było wadliwe. Sąd w uzasadnieniu rozstrzygnięcia wskazał, iż choroba stanowi usprawiedliwioną przyczynę nieobecności w pracy, a okres zwolnienia lekarskiego ma na celu ochronę jednego z najważniejszych dóbr osobistych człowieka i pracownika jakim jest zdrowie i ma na celu powrót pracownika do zdrowia i w konsekwencji do pracy.

Należy jednak pamiętać, iż nie jest to regułą, a w niektórych przypadkach pracodawca może wypowiedzieć umowę o pracę powołując się właśnie na często i długotrwałe absencje. Dziś wyjaśniamy kiedy może tak postąpić. 

Rozwiązanie umowy o pracę bez wypowiedzenia bez winy pracownika

Należy zwrócić uwagę, iż co do zasady pracodawca ma możliwość wypowiedzenia pracownikowi umowy o pracę z powodu długotrwałej absencji. Taką możliwość przewiduje art. 53 kodeksu pracy, który określa rozwiązanie umowy o pracę bez wypowiedzenia bez winy pracownika. Zgodnie z tym przepisem pracodawca może rozwiązać umowę o pracę bez wypowiedzenia jeżeli niezdolność pracownika do pracy wskutek choroby trwa:

Czy częste zwolnienia lekarskie to powód do wypowiedzenia umowy o pracę?

Jak wynika z powyższego, ustawa określa wprost sytuacje, kiedy częste nieobecności w pracy mogą być przyczyną wypowiedzenia umowy o pracę. Co w przypadku, gdy pracownik legitymuje się dużą ilością nieobecności usprawiedliwionych, jednakże ich łączna suma nie przekracza wartości określonych w art. 53 kodeksu pracy? Czy w takim przypadku pracodawca może powołać się przy wypowiedzeniu umowy o pracę na okoliczność częstych nieobecności pracownika?

Odpowiadając na tak zadane pytanie należy odpowiedzieć twierdząco. Jednakże należy zwrócić uwagę na szereg okoliczności. W orzecznictwie Sądu Najwyższego akceptuje się jako przyczynę wypowiedzenia umowy o pracę absencję chorobową pracownika. Zwłaszcza, gdy jego nieobecność w pracy z tego powodu przedłuża się albo często się powtarza. Jak uznał Sąd Najwyższy w wyroku z 11 lipca 2006 r. (I PK 305/05), dezorganizacja pracy, spowodowana długotrwałą nieobecnością etatowca, może stanowić przyczynę wypowiedzenia umowy. Poniżej wymienimy kilka istotnych okoliczności na które trzeba zwrócić uwagę w takim przypadku:

Częste absencje pracownika, to znaczy jakie?

Odpowiedź jest niejednoznaczna. Analiza orzecznictwa sądów wskazuje, iż muszą to być to naprawdę długie absencje, zbliżające się nawet do liczby absencji umożliwiającej pracodawcy wypowiedzenie umowy o pracę w trybie art. 53 k.p. Dla przykładu:

• Sąd Najwyższy w wyroku z dnia 4 grudnia 1997 r. o sygn. akt I PKN 422/97 uznał, iż wypowiedzenie z powodu częstych absencji było zasadne w przypadku 212 dni nieobecności w ciągu niecałych 3 lat.

• Sąd Najwyższy w wyroku z dnia 19 marca 2014 r. o sygn. akt I PK 177/13 uznał, iż wypowiedzenie z powodu częstych absencji były zasadne w przypadku 894 dni absencji w ciągu 4 lat.

• Sąd Najwyższy w wyroku z dnia 6 listopada 2001 r. o sygn. akt I PKN 673/00 uznał, iż wypowiedzenie umowy o pracę w przypadku 146 dni nieobecności w ciągu 3 lat, jest niezasadne.

Powyższe daje pewien pogląd na sprawę, jednak każda sprawa powinna być rozpatrywana indywidualnie, gdyż jak widać granica jest bardzo nieprecyzyjna. 

Dezorganizacja pracy jako przyczyna wypowiedzenia

Chcąc wypowiedzieć pracownikowi umowy o pracę z powodu częstych absencji musimy pamiętać, iż kolejnym elementem wymagającym wykazania jest okoliczność, iż notoryczne nieobecności pracownika wiążą się, ze znacznym utrudnieniem w funkcjonowaniu firmy. Dla przykładu pracodawca może być zmuszony w związku z nieobecnościami do zatrudnienia inną osobę, albo zwiększać obciążenie innych pracowników. To może generować dodatkowe koszty w postaci konieczności wypłaty wynagrodzenia za czas nieobecności w pracy dodatkowemu pracownikowi oraz wypłatę nadgodzin pozostałych pracowników wykonujących pracę za nieobecnego pracownika. 

• Jak uznał Sąd Najwyższy w wyroku z 11 lipca 2006 r. (I PK 305/05), dezorganizacja pracy, spowodowana długotrwałą nieobecnością etatowca, może stanowić przyczynę wypowiedzenia umowy. Długotrwała choroba pracownika samodzielnie stanowi usprawiedliwioną przyczynę wypowiedzenia umowy o pracę, ponieważ zawsze powoduje niekorzystne skutki dla pracodawcy. 

Demotywacja pozostałych pracowników do pracy

Kolejnym argumentem jaki może wykorzystać pracodawca w takim przypadku, jest to, że nieprzewidziane, długotrwałe absencje, mogą skutecznie obniżać morale pozostałej części zespołu. Chcąc bronić tego rodzaju tezę w postępowaniu sądowym należałoby przede wszystkim przesłuchać pozostałych współpracowników, w charakterze świadków, którzy potwierdzą taką okoliczność. 

Uzasadniony interes pracodawcy

Warto również zwrócić uwagę na uzasadniony interes pracodawcy. U źródła każdej umowy o pracę leży przyczyna w postaci uzasadnionej przesłankami ekonomiczno-organizacyjnymi, konieczności pozyskania pracownika do wykonywania prac zakreślonych przedmiotem działalności gospodarczej. Jak uznał Sąd Najwyższy w wyroku z 11 lipca 2006 r. (I PK 305/05). Długotrwała choroba pracownika samodzielnie stanowi usprawiedliwioną przyczynę wypowiedzenia umowy o pracę, ponieważ zawsze powoduje niekorzystne skutki dla pracodawcy. Pracodawca kontrolując sposób wykonywania pracy przez poszczególnych pracowników, musi mieć możliwość doboru personelu, pozwalającego prowadzić mu zamierzoną, nastawioną na zysk, działalność gospodarczą. Dlatego też, jeżeli celem stosunku pracy jest zatrudnianie pracownika po to, by zakład pracy - płacąc mu wynagrodzenie - mógł na niego liczyć i prowadzić zamierzoną działalność, to częste i długotrwałe nieobecności w pracy są z pewnością sprzeczne z tym celem. (por. wyrok Sądu Najwyższego z 4 grudnia 1997 r., I PKN 422/97, OSNAPiUS 1997 nr 20, poz. 600).

Podsumowanie:

Częste i długotrwałe absencje mogą stanowić przyczynę wypowiedzenia umowa o pracę. Jednak z treści wyroków SN, wynika, iż muszą to być absencje, zbliżające się nawet do liczby absencji umożliwiającej pracodawcy wypowiedzenie umowy o pracę w trybie art. 53 k.p. Do tego nieobecności muszą mieć negatywny wpływ na funkcjonowanie zakładu pracy. 

Podane dane osobowe przetwarzane będą w celu i w zakresie niezbędnym do udzielenia odpowiedzi na przesłaną wiadomość. Podstawą prawną przetwarzania danych osobowych jest art. 6 ust. 1 lit. f RODO, tj. prawnie uzasadniony interes administratora w postaci kontaktu z użytkownikami strony. Udostępnienie danych jest dobrowolne, jednakże jest ono niezbędne do udzielenia odpowiedzi na pytanie. 

+48 690 519 875

Kancelaria Radcy Prawnego Jarosław Baraniak Łódź

adres:

ul. Północna 37 lok. 2 
91 - 425 Łódź

e-mail:

poczta@kancelariabaraniak.pl